Po trzech latach prac konserwatorskich i organmistrzowskich Nadbałtyckie Centrum Kultury inauguruje organy boczne wg. Johanna Rhodego z 1761 roku w Centrum św. Jana w Gdańsku.
Po 75 latach powrócił na swoje dawne miejsce w zrekonstruowanej formie jeden z najświetniejszych instrumentów osiemnastowiecznej Europy, którego nowoczesne rozwiązania technologiczne były w tamtym czasie przez znawców stawiane za wzór dla innych instrumentów. 30-głosowy instrument powstał wraz z chórem muzycznym w latach 1760-61 jako drugi instrument pomocniczy dla organów głównych. Budowniczym tego najnowocześniejszego instrumentu w owym czasie w Europie był Johann Rhode, uczeń Andreasa Hildebrandta z Gdańska, współpracownik Christiana Obucha na Pomorzu i Warmii, oraz Jonasa Grena i Petera Strahla w Szwecji. Przepiękną snycerkę i oprawę rzeźbiarską prospektu organowego wykonał Johann Heinrich Meissner, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy działających nad Bałtykiem. Bogato rzeźbiony i złocony prospekt organowy dzięki ewakuacji z kościoła w latach 1943-44 szczęśliwie zachował się w całości i został poddany konserwacji. Prace prowadzone były pod kierunkiem konserwatorki p. Jolanty Pabiś-Ptak oraz przy zaangażowaniu całego zespołu firmy Pracownie Konserwatorskie "DART" pod kierunkiem pp. Jacka Dyżewskiego i Bartłomieja Wieloszewskiego.
Instrument - zniszczony w marcu 1945 r. - musiał zostać jednak odtworzony. Główna ideą, która przyświecała tej realizacji była maksymalna wierność oryginałowi, co udało się osiągnąć niemal w 100 % dzięki profesjonalnej pracy polsko-belgijskiego konsorcjum firm organmistrzowskich Guido Schumachera z Eupen w Belgii i Szymona Januszkiewicza z Pruszcza Gdańskiego. Intonacja i strojenie zostały powierzone wybitnemu organmistrzowi z Łotwy – Janisowi Kalninsowi. Całość projektu była prowadzona przez Iwonę Berent z NCK, która od 2006 r. konsekwentnie kieruje rewitalizacją całego kościoła oraz dr hab. Andrzeja Szadejko – autora badań i koncepcji rekonstrukcji organów, który pełnił nadzór nad projektem, a obecnie jest kuratorem instrumentu.
Św. Jan Od-Nowa to cykl wydarzeń prezentujący działalność Centrum św. Jana, a także pokazujący możliwości wykorzystania zrekonstruowanych organów bocznych
Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku na podstawie umowy z Archidiecezją Gdańską jako użytkownik kościoła św. Jana od 1995 roku zarządza jego odbudową, konserwacją i adaptacją na Centrum Kultury - Centrum św. Jana. Odbudowa organów bocznych była największym wyzwaniem II etapu projektu pn. „Rewaloryzacja i adaptacja kościoła św. Jana w Gdańsku na Centrum Św. Jana – etap II” realizowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Woj. Pomorskiego na lata 2014-2020, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Projekt dofinansowany ze środków Miasta Gdańska

PROGRAM WYDARZEŃ
KONCERT I | 6.03.2020, godz. 18.00 Organy solo
Andrzej Mikołaj Szadejko – organy
Johann Sebastian Bach (1685-1750) – Toccata i Fuga F-dur BWV 540
Carl Philipp Emanuel Bach (1714-1788) – Sonata g-moll H 87/ Wq 70/6
J.S.Bach/ C.Ph.E.Bach – Preludium chorałowe „Ich ruf zu dir, Herr Jesu Christ” BWV Anh. II 73
Joseph Haydn (1732-1809) – 12 kurantów na organy zegarowe (1792)
Johann Gottfried Müthel (1719-1788) – Fantazja-fuga C-dur
KONCERT II | 7.03.2020, godz. 18.00, Organy i orkiestra
Andrzej Mikołaj Szadejko – organy, dyrygent, kierownik artystyczny
Goldberg Baroque Ensemble
Thomas Augustine Arne (1710-1778) – Koncerty na organy i orkiestrę (polska premiera)
--------------
KONCERT III | 2.08.2020, godz. 18.00 Wieczór Bałtycki
Program kulturalny z udziałem muzyków związanego z Trójmiastem NeoQuartetu oraz spotkanie z gościem specjalnym – wybitnym reportażystą i laureatem Nagrody Nike – Mariuszem Szczygłem.
1. Pierwsza część koncertu: Neoquartet w towarzystwie solistki Emilii Maciak – tegorocznej absolwentki Akademii Muzycznej w Gdańsku zaprezentuje utwory Pawła Szymańskiego oraz Gregora Vajdy.
2. W części drugiej kwartet zagra utwory na instrumentach elektrycznych.
NeoQuartet:
Karolina Piątkowska –Nowicka - skrzypce
Paweł Kapica – skrzypce
Michał Markiewicz – altówka
Krzysztof Pawłowski – wiolonczela
Gościnnie: Emilia Maciak - klarnet
3. Po koncercie odbędzie się spotkanie z Mariuszem Szczygłem. Rozmowę na temat roli kultury w obecnej, skomplikowanej rzeczywistości poprowadzi dziennikarka i reportażystka Dorota Karaś.
Wydarzenie będzie udostępnione online na profilu FB Nadbałtyckiego Centrum Kultury.
-------------
KONCERT IV | 19.09.2020 Utwór na organy, orkiestrę kameralną i zespól śpiewaczy
kompozycja Agnieszki Stulgińskiej
Wyjątkowy koncert. W jego programie znalazło się specjalnie zamówione na tę okoliczność dzieło wybitnej kompozytorki młodego pokolenia – Agnieszki Stulgińskiej (Polichromie Świętojańskie - Utwór na organy, orkiestrę kameralną i zespół śpiewaczy)
z udziałem wspaniałych artystów z Trójmiasta i Polski.
Dzieło, które zostanie stworzone przez Agnieszkę Stulgińską łączy estetykę muzyki współczesnej z wymiarem historycznym, ukazanym zarówno w warstwie tematycznej (punktem wyjścia do stworzenia utworu stały się staropolskie pieśni dotyczące życia św. Jana), jak i muzycznej (tradycyjny zespół śpiewaków monodycznych).
Centrum św. Jana, Gdańsk, ul. Świętojańska 50 godz. 18.00
WYKONAWCY:
Andrzej Szadejko – organy
Adam Strug i zespół śpiewczy Monodia Polska
Orkiestra kameralna stworzona na potrzeby projektu, złożona z członków zespołów NeoQuartet i BalticAlians
Perkusja: Łukasz Maciejewski
Instrumenty dęte historyczne:
Flety: Maja Miro Wiśniewska, Natalia Wojdyła
Oboje: Katarzyna Czubek, Katarzyna Pilipiuk
Fagot: Beniamin Lewi
Waltornia: Milena Tobor
Trąbki: Paweł Hulisz, Piotr Kowalkowski
Dyrygent: Rafał Janiak
Słowo wiążące: Konrad Mielnik
31.10.2020 odbyła się premiera filmowa koncertu
----------------
KONCERT V | 14.11.2020 Św. Jan od-Nowa. Koncert nadzwyczajny: Leszek Moźdżer. Wydarzenie online
Premierowe wykonanie dzieła na organy, chór i fortepian Leszka Możdżera.
Słowa do utworu skomponowanego przez Leszek Możdżer zostały zaczerpnięte z poematu „Zjawienie Emilki…” autorstwa Jana Pawła Woronicza.
PROGRAM:
14 listopada 2020 r.
godz. 18.00
Centrum św. Jana, ul. Świętojańska 50
Improwizacje
Leszek Możdżer – fortepian
Leszek Możdżer
Utwór na organy, chór i fortepian
/Prawykonanie światowe/
Zjawienie Emilki na pełni kwadry II lunacyi XII cyklu słonecznego XIII
do słów Jana Pawła Woronicza
Wykonawcy:
Chór kameralny 441 Hz
pod dyrekcją Anny Wilczewskiej
Andrzej Szadejko – organy
Leszek Możdżer – fortepian